Kabul ve Kararlılık
Değerler Hakkında Beş Anahtar Nokta
-
.jpg)
- Psikolog Ezgi Özer
- 18 Mayıs 2022
Değerler Hakkında Beş Anahtar Nokta
1. Değerler şimdi ve buradadır; hedefler gelecektedir. Değerlerimiz bizimledirler, onları görmezden gelmeyi tercih edebilir, hatta yıllarca görmezden gelebiliriz. Bu davranışımız var olan değerlerimizi yok etmez. Hedefler ise onlara ulaştığımızda artık hedef olmaktan çıkarlar. Bundan dolayı hedef odaklı olan kişiler, kendilerini yoksun ve hayal kırıklığı içinde hissedebilirler. Yeni bir hedef üretene kadar ve ona ulaşana kadar hayatları sadece oraya varmakla şekillenir.
Değerlere odaklanmış bir hayatta da hedefler vardır fakat oraya ulaşmaktan ziyade ön planda olan şimdi ve burada hissettiğimiz duygulardır.
2. Değerlerin gerekçelendirilmeye ihtiyacı yoktur. Değerler, dondurma zevkimiz gibidir: neden çilekli, çikolatalı ya da limonlu dondurma sevdiğimizi gerekçelendirmemize gerek yoktur.
Değerler bize neyin anlamlı geldiğinin basit beyanlarıdır.
Değerleri nedenselleştirmeyiz fakat tutum ve davranışlarımıza neden bulmak gerekir. Örneğin doğaya yakın olmaya değer veriyorsanız bunu gerekçelendirmezsiniz ancak aileniz şehirden kırsala geçmeye karar verdiyse bunun açıklanmaya ihtiyacı vardır.
3. Değerler öncelik sırasına göre ele alınır. Bütün değerlerimiz ger an erişilebilir olduğundan, hangilerine göre hareket edeceğimizi bir önceli sırasına koyma ihtiyacı duyarız. Ebeveynlerimize açık olmaya ve dürüst olmaya değer verebiliriz fakat bunu gerçekleştirdiğimizde hayatımızı kısıtlayıp, özgürce yaşamamızı engelliyorsa; onlara açık olmaktan vazgeçip kendi hayatınıza fırsat tanıma noktasında adımlar atabilir ve kendinize değer vermeyle ilgili davranışlar sergileyebilirsiniz. Bunu yapınca açık ve dürüst olma konusundaki değeriniz ortadan kaybolmaz sadece artık önceliğiniz değildir.
4. Değerler en iyi özgürce ele alınır. Değerlerinizi güçlü bir şekilde takip edip değerlerinize özgürce yaklaşmalısınız. Değerlerimizin farkında olmayı isteriz fakat onlarla birleşmek tehlikeli olabilir. Değerlerle birleşirseniz, zaman içinde uymak zorunda olduğunuz kurallar gibi gelebilir. Sürekli onlara tutunmak değil, zorlandığınızda belki de yolunuzu kaybettiğinizde sarılacağınız bir pusula olmalı değerler, yapıştığımız etiketler değil.
5. Değerler özgürce seçilir. Davranışlarımıza bu arzu edilen nitelikleri kazandırmayı biliçli bir şekilde seçeriz. Bu şekilde davranmak zorunda değiliz; bu şekilde davranmayı basit bir şekilde seçeriz çünkü bizim için önemlidirler.
